zwierzęta

Panda wielka

Panda wielka (Ailuropoda melanoleuca), nazywana czasami niedźwiedziem bambusowym (żywi się głównie pędami bambusa, stąd jej występowanie ograniczone jest do bambusowych lasów Chińskiej Republiki Ludowej) przez długi czas zaliczana była do rodziny szopowatych, jako daleki krewny pandy małej. Badania genetyczne wykazały jednak, iż zdecydowanie bliżej jest pandzie wielkiej do rodziny niedźwiedziowatych.

panda
Panda wielka, chociaż występuje na stosunkowo niewielkim obszarze tylko jednego kontynentu, jest znana na całym świecie. Jej wizerunek stał się symbolem World Wildlife Fund, organizacji zajmującej się ochroną zagrożonych gatunków. Ponadto panda wielka jest bohaterem wielu animowanych filmów dla dzieci oraz książeczek, chyba każdy maluch na świecie kiedykolwiek posiadał pluszową maskotkę będące podobizną tego chińskiego niedźwiedzia. I chociaż panda wielka wzbudza tak dużą sympatię, jest gatunkiem zagrożonym wymarciem. Dzieje się tak, ponieważ coraz większe tereny jej naturalnego środowiska zamieniane są na pola uprawne. Podstawą diety pandy wielkiej (chociaż nie gardzi ona chociażby gryzoniami, czy jajkami ptaków) są pędy bambusa i nic nie jest w stanie go zastąpić - zwierzę to potrzebuje nawet kilkadziesiąt kilogramów liści tej rośliny dziennie. Stąd też gatunek ten zagrożony jest wymarciem - lasy bambusowe wskutek rabunkowej gospodarki człowieka, giną bezpowrotnie. Panda wielka traci w ten sposób źródło pożywienia, schronienie i środowisko rozrodu.
Najnowsze badania wskazują też na nowe zagrożenie dla zwierzęcia. Naukowcy uważają, że zagrożeniem dla pandy wielkiej nie jest brak pożywienia. Zagrażają jej natomiast wysokie temperatury otoczenia, co przy globalnym ociepleniu klimatu zdarza się coraz częściej. Obecne zasoby bambusa są wystarczające, by utrzymać populację pandy wielkiej. Badacze zauważyli, że niedźwiedzie te doświadczają stresu, gdy temperatura otoczenia przekracza 25 stopni Celsjusza. Żeby być zdrowe, muszą żyć w niższych temperaturach. Latem w środowisku naturalnym szukają miejsc o chłodniejszym mikroklimacie i wędrują na wyżej położone tereny. Niekontrolowane globalne ocieplenie może zniweczyć dziesiątki lat pracy, jakie Chiny poświęciły, by uratować pandę.

Pandy wielkie potrafią spędzić do dwunastu godzin dziennie na żerowaniu. Odżywiają się głównie młodymi pędami i kłączami bambusa. Przednie ich łapy mają dodatkową kość, stanowiącą jak gdyby szósty palec, której pandy mogą używać tak jak my używamy kciuka. Dzięki temu wyrostkowi obejmują one na przykład gałęzie oraz przytrzymują pokarm.

Rozmnażanie pandy wielkiej nie przebiega szybko - dojrzałość zyskuje ona w wieku 5-6 lat, przy czym okres godowy trwa tylko dwa miesięce w roku - od marca do maja. Ciąża trwa 97-163 dni, a w jej wyniku rodzi się najwyżej troje młodych, z których niemal zawsze przeżywa tylko jedno. Młoda panda rozstaje się z matką w wieku ok. 18 miesięcy, zatem samica jest w stanie rodzić i wychowywać młode w 2-3 letnich odstępach czasu. Dodatkowym zagrożeniem dla gatunku jest śmiertelność młodych pand, które dopiero odeszły od matki - bardzo często padają one łupem drapieżników. Dopiero w wieku ok. 3 lat panda jest już na tyle duża i silna, że przestaje mieć jakichkolwiek naturalnych wrogów z wyjątkiem... człowieka.

panda z młodym
Mimo ogólnoświatowych akcji wciąż nie brakuje kłusowników zabijających pandy głównie ze względu na ich futro. Gęsta, czarno - biała sierść pandy wielkiej stworzona jest do kamuflażu w półcieniu bambusowych zarośli, jednak zawsze znajdą się ludzie, którzy zazdroszczą naturze jej funkcjonalności i piękna...

Czemu pandy są czarno-białe? Czarno-białe umaszczenie pandy wielkiej służy do kamuflażu i komunikacji. Analizy koloru futra i tła środowiska, w którym żyją pandy dowodzą, że biały pysk, kark, grzbiet, boki, brzuch i kuper pomagają ukryć się na śniegu, zaś czarne przednie i tylne łapy w cieniu. Czarne plamy na pysku służą do komunikacji - odstraszają drapieżniki, zaś łaty wokół oczu ułatwiają wzajemne rozpoznawanie się niedźwiedzi.